Skip to main content

beta dörtlüsü (beta quadra)

beta dörtlüsü, veya diğer adıyla 'ikinci' dörtlü, içinde eielsisle, ve iei tiplerini barındıran dörtlüdür. bu dörtlüde bulunan her tip ti, fe, ni, se fonksiyonlarını/bilgi elementlerini değerli bulurlar. reinin ise bu dörtlüde bulunan tüm tipleri kararlıneşeli, ve aristokratik adlı özelliklerle tanımlar.

değer verdikleri fonksiyonlar/elementler:

yukarıda bahsettiğim gibi, beta grubundaki tiplerin dominant elementleri ti, fe, ni, se elementleridir, bu fonksiyonların sembolleri ise symbol_l.gif symbol_e.gif symbol_t.gif symbol_f.gif şeklindedir. beta quadra tiplerinin ego bloğundaki elementleri bir araya getirdiğimizde, bu tiplerin hayatın hangi yönlerini ön plana çıkarmaya çalıştıkları ve ne tür bir grup atmosferi veya yaşam tarzı benimsedikleri hakkında bir resim elde ederiz.

ti ile gruplanmış se: symbol_l.gif symbol_f.gif

  • beta tipleri, belirsizlikleri az olan tutarlı kurallara göre güç yapısının ve hiyerarşinin açıkça tanımlandığı yerleri/durumları tercih ederler.

  • beta tipleri insanları, olayları veya nesneleri türlü ihtimaller veya alternatif senaryolar yerine direkt gerçekçi özellikleriyle analiz etmede daha rahattırlar.

  • beta tipleri yeni tanıdıkları kişilere, daha önce benzer kişilerde gözlemledikleri özellikleri atfetmeye, karşılarındaki insanları kafalarında belli bir kalıba sokmaya (aristokrasiye) eğilimlidirler.
  • beta tipleri insanları, siyaseti, sistemleri ve trendleri açıklayan genel kurallar arama eğilimindedirler; yani durumdan duruma bir şeyler düşünmek yerine, bir kez tanımlanınca hayatın her alanına uygulanabilen genel kurallar isterler.
  • beta tipleri, analitik taktiklerin vurgulandığı rekabetçi durumları sever, onlardan güç alırlar.

fe ile gruplanmış ni: symbol_e.gif symbol_t.gif

  • beta tipleri, tüm grubun ortak bir duygusal atmosfer yaratmaya katıldığı grup aktivitelerinden hoşlanma eğilimindedirler, birlikte şakalara topluca gülmek gibi.

  • beta tipleri, kendi inançlarını paylaşan ve bunları belirgin bir coşku ve duyguyla ifade eden insanların yanında enerjik hissetme eğilimindedirler.
  • beta tipleri, duygulara en çok 'açık bir şekilde' ifade edildiklerinde değer verme eğilimindedir ve diğer insanlardan tepki alabilmek uğruna kendi duygu ifadelerinin de seviyesini artırma eğilimindedirler.
  • beta tipleri, özel anlam taşıyan kişisel görüşlerini şiirsel, abartılı veya dramatik bir dille anlatma eğilimindedirler.
  • beta tipleri genellikle toplumsal sorunlar ve dünyanın gidişatı konusunda derin endişe duyarlar. ilgisizliğin, toplumsal sorunların önemli bir nedeni olduğuna inanırlar ve buna karşı mücadele etmek için çalışırlar.
bastırdıkları fonksiyonlar/elementler:

beta grubundaki tiplerin istemediği/bastırdığı elementler ise fi, te, si, ne elementleridir, bu fonksiyonların sembolleri ise  symbol_r.gif symbol_p.gif symbol_s.gif symbol_i.gif şeklindedir. beta quadra tiplerinin super-ego bloğundaki elementleri bir araya getirdiğimizde, bu tiplerin hayatın hangi yönlerini saklamaya, görmezden gelmeye, dikkat etmemeye ve dışarıda tutmaya çalıştıkları hakkında bir resim elde ederiz.

fi ile gruplanmış ne: symbol_r.gif symbol_i.gif

  • beta tipleri, özellikle bastırılmış bir şekilde anlatıldığında, kişilerin kendi içsel duygularına odaklanılmasını veya kişisel deneyimlerin tartışılmasını sevmezler.

  • beta tipleri, başka bireylerin yetenek veya karakter açısından kişisel gelişim potansiyeline şüpheyle yaklaşma eğilimindedir ve başkaları tarafından kendileri hakkında böyle bir tartışmanın konusu olmaktan da hoşlanmazlar.

te ile gruplanmış si: symbol_p.gif symbol_s.gif

  • beta tipleri başarının kaynağı olarak somut ve detaylı işleri küçümseyerek, "vizyon" ve liderliğe odaklanmayı tercih ederler.

  • beta tipleri rahat, kişisel aktivitelerden çok; rekabetçi grup aktivitelerinden hoşlanırlar.
grup davranışları:

katılımın (herhangi bir süre boyunca) bireylere odaklanmaktan ziyade kolektif/ortaklaşa olduğu, ancak daha iddialı belli kişilerin baskın olması muhtemel daha büyük gruplara yönelik bir tercih vardır. bu, beta gruplarının herkesin katkıda bulunabileceği konuları tartıştığı anlamına gelir. sık sık anlamı açıklanmayan grup içi şakalar yapmak, diğer insanları dışladıkları için kaba kabul edilir. şakalar gürültülü ve geneldir, genellikle stereotiplerle/klişelerle ilgilidir. betalar, başkalarını da yaptıkları grup aktivitelerine çekmeye çalışırlar: örneğin, klasik grup aktiviteleri (içki içme, dans etme falan gibi) yapılıyorsa, dışarıdakilerin de katılmaları için iyi niyetli bir baskı yapılır, ama eğer katılmamayı tercih ederlerse de onları garipserler ve canları sıkılır. ayrıca, kendilerini dışlanmış hissedebilecek insanlara da çaktırmadan yardım etmeye/dikkat çekmeye çalışırlar - genellikle bu, bireylere yönelik genel şakalarla yapılır. daha yoğun anlarda ise, güçlü görüşlerin dile getirildiği, mevcut eğilimleri ve politik etkileri içeren fikirler tartışılır. kişisel deneyimler, bireyin bunlara ilişkin kişisel görüşünden ziyade, dışsal etkileri açısından tartışılma eğilimindedir.

betalar tarafından büyük sosyal etkinlikler (partiler falan) organize edildiğinde, oyunlar ve gösteriler gibi, konukların tek bir grup olarak dahil olmasını sağlayacak aktiviteleri teşvik etme eğilimi gösterirler; konukların daha küçük gruplar halinde daha samimi atmosferlerde sessizce yer aldığı daha sessiz etkinlik biçimlerinden hoşlanmazlar; betalar bunu sıkıcı olarak görürler.

romantik ilişki davranışları:

beta romantik ilişkiler ya şakacı ve saldırgan bir türden, ya da özel anlam taşıyan kişisel imgelere dayalı, daha 'işkenceli' türden (19. yüzyıl romantikliği tarzı) yoğun duygu alışverişlerinden başlama eğilimindedir. bu bahsettiğim iki tür, betayı günlük anlamda 'romantik kur yapmaya' en yatkın dörtlü yapmak için bir araya gelir. onlarda bir ilişki yoğun duygu gösterileriyle birlikte olmazsa 'eksik' olarak hissedilir. romantik ilişkiler ayrıca ortak hedefler/amaçlar duygusuyla ve diğer kişinin bunlara ulaşmada en iyi yardımcı olduğu inancıyla bir arada tutulur. betalar, duygusal ve duyusal etkileşim alışverişleri açısından tüm dörtlülerin en yoğun olanıdır.

betalar, öbür dörtlüleri şöyle görürler:

alfalar

betalar, alfa tiplerini eğlenceli, yaratıcı ve hoş arkadaşlar, ancak aynı zamanda çok şapşal, şimdiki zaman odaklı, odaklanmaktan ve hırstan yoksun, yönlendirilmeye ihtiyaç duyan ve gerçek dünyadan ziyade fikir ve eğlence dünyalarını iyileştirmekle ilgilenen kişiler olarak görürler. genelde bu iki dörtlünün üyelerinden oluşan karma gruplar çok iyi anlaşırlar, hatta sırf kendi dörtlüleriyle geçirebileceklerinden bile daha iyi vakit geçirirler. bu karma gruplarda fe fonksiyonu baskın gelir; betalar yüksek sesle hikayeler anlatır, alfalar eğlence için saçma/komik önerilerde bulunur, çok fazla da aktif kahkaha olur. ama bireysel düzeyde, değerleri bayağı fark ettiği için farklılıklarının üstesinden gelmek veya birbirlerini anlamak daha zorlayıcı olabilir.

gamalar

betalar, gamaları sosyal olarak sıkıcı, şaka kaldıramayan, kindar, soğukkanlı ve zaman zaman da duygusal olarak düşmanca, yargılayıcı, siyasi durumlarda veya iş durumlarında ise büyük resmi görmemeye eğilimli kişiler gibi görmeye yatkınlardır; bu durum, betaların hedeflerini tehlikeye atabilecek siyasi saflık ve ahlaki katılığın bir kombinasyonudur. betalar ve gamalardan oluşan gruplar pek iyi anlaşmaz. betalar genel, gamalar ise son derece kişisel keskin şakalar yaparlar. gamalar herkesin kendi ihtiyaçlarıyla ilgilenmesini, herkesin sürekli hareket etmesini ister ve küçük gruplar oluşturur, betalar ise insanların bir arada kalmasını ister. gamalar, betaların eğlencelerini kısıtlamaya çalıştığını, betalar ise gamaların grubu bozmaya çalıştığını düşünürler. kişisel düzeyde ise bu iki grup genellikle çok iyi anlaşırlar. politika, din, doğa vb. konuları tartışırlar. her ikisi de genel trendleri/eğilimleri görür ve bundan sonra neler olacağına dair tahminlerini karşılaştırırlar. betalar olayları motive eden genel duyguları, gamalar ise nesnel gerçekleri görürler, bu nedenle aynı fikirde olmayabilirler ancak yine de konuşmalarını ilgi çekici bulurlar.

deltalar

betalar, delta tiplerini grupta belirlenen hedefleri destekleme konusunda isteksizlikleri, azimsizlikleri ve etik açıdan kendini beğenmişlikleri nedeniyle gıcık kişiler olarak görme eğilimindedirler. delta tipleri, vizyon ve yoğun çaba gerektiren grup çabalarını desteklemek yerine kişisel projeler üzerinde çalışmayı tercih ederler. betalar ve deltalardan oluşan karma gruplar normalde iyi geçinirler; deltalar kişisel görüşlerini söylerler, ancak fazla kişiselleşecek kadar rahat hissetmezler. betalar da başkalarını eğlendirmek için genel şakalar yaparlar, ancak deltaları rahatsız edebilecek yüksek sesli şakalar yapacak kadar eğlenceli hissetmezler. ancak bir dörtlü baskın gelecek olursa, işler çok hızlı bir şekilde kötüye gider. betalar deltalara yoğun, gürültülü ve kişiliksiz, deltalar ise betalara fazla sessiz ve kişisel gelir. betalar görüş ve düşüncelerini açıkça ifade ederken, deltalar herkesin olası saldırgan görüşlerini kendilerine saklamasını ister.